Ամերիկյան The Heritage Foundation-ի 2022 թվականի տնտեսական ազատության ինդեքսի համաձայն՝ Վրաստանի միավորը նվազել է 5,4-ով՝ հասնելով 71,8-ի (առավելագույն միավորը՝ 100)։
Ըստ այդ տվյալների՝ Վրաստանը 184 երկրների շարքում զբաղեցնում է 26-րդ տեղը և հիմնականում ազատ երկրների շարքում է։
Զեկույցի համաձայն՝ Վրաստանը եվրոպական տարածաշրջանի 45 երկրների շարքում զբաղեցնում է 18-րդ տեղը և նրա ընդհանուր միավորը գերազանցում է տարածաշրջանային և համաշխարհային միջին ցուցանիշը։
Heritage Foundation-ի տվյալներով, 2021 թվականի տնտեսական ազատության ինդեքսի համաձայն՝ Վրաստանը զբաղեցրել է 12-րդ տեղը աշխարհում և 77-րդը՝ եվրոպական տարածաշրջանի 45 երկրների մեջ՝ ընդհանուր 77,2 միավորով։
Ըստ Heritage Foundation-ի վերանայման՝ վերջին հինգ տարիների ընթացքում Վրաստանի տնտեսական աճը եղել է ուժեղ, այդ թվում՝ 2019 թվականին, 2020 թվականին՝ բացասական, իսկ 2021 թվականին՝ դրական։
«Վերջին կես տասնամյակի ընթացքում Վրաստանի տնտեսական ազատության ընդլայնման նախանձելի փորձը կանգ է առել։ Թույլ հարկաբյուջետային քաղաքականության և բիզնեսի ազատության նվազման պատճառով Վրաստանի տնտեսական ազատությունը 2017 թվականից ի վեր ընդհանուր առմամբ վատթարացել է 4,2 կետով և ընկել է «հիմնականում ազատ» կատեգորիա: Առևտրի ազատության և հարկային բեռի միավորները մնում են ամուր, սակայն դատական արդյունավետությունն ու աշխատանքի ազատությունը պետք է բարելավվեն», — ասված է զեկույցում:
Ինչ վերաբերում է կորոնավիրուսային համավարակի ազդեցությանը, ապա զեկույցում ընդգծվում է, որ ճգնաժամին կառավարության արձագանքի առումով զբաղեցնում է 69-րդ տեղը, իսկ 2020 թվականին Վրաստանի տնտեսությունը նվազել է 6,1%-ով։
Նշենք, որ «Տնտեսական ազատության ինդեքսը» հրապարակվում է յուրաքանչյուր տարվա սկզբին՝ նախորդ տարվա տվյալների հիման վրա։ Վարկանիշը գնահատում է 4 հիմնական ուղղությունները և դրանց 3-3 ենթակատեգորիաները.
- Օրենքի գերակայություն (սեփականության իրավունք, դատարանի արդյունավետություն, կառավարության բարեխղճություն),
- Կառավարության կարողությունները (հարկային բեռ, պետական ծախսեր, հարկաբյուջետային քաղաքականություն),
- Կանոնակարգերի արդյունավետություն (գործարարության ազատություն, աշխատանքի ազատություն, դրամական ազատություն),
- Բաց շուկա (առևտրի ազատություն, ներդրումների ազատություն, ֆինանսական ազատություն):
12 ենթակատեգորիաներից Վրաստանի տվյալները վատթարացել են 8-ում և բարելավվել միայն Առևտրի ազատության բաղադրիչում։