ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը հրապարակել է Մարդու իրավունքների 2023 թվականի զեկույցը, որտեղ նշվում է նաև Վրաստանի մասին: Զեկույցի համաձայն, «տարվա ընթացքում վրացիներն աջակցել են Եվրամիությանը երկրի անդամակցությանը»։
«Բողոքի ակցիաներ եղան նաև օրենքի նախագծի դեմ, որը կսպառնա Վրաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցելուն։ Դեկտեմբերին Եվրոպական խորհուրդը հավանություն տվեց երկրի թեկնածուի կարգավիճակին և առաջարկեց հետագա առաջընթացն ինը ոլորտներում, ներառյալ ժողովրդավարական ընտրությունները, արդարադատության բարեփոխումները և մարդու իրավունքների պաշտպանության բարելավումը»,- նշվում է զեկույցում:
Փաստաթուղթը գնահատում է մարդու իրավունքների իրավիճակը տարբեր ուղղություններով՝ նշելով, որ մարդու իրավունքների տեսանկյունից կարևոր հարցերը ներառում էին խոշտանգումների կամ դաժան, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի մասին հավաստի հաղորդումներ:
Զեկույցում ասվում է, որ Վրաստանի կառավարությունը քայլեր է ձեռնարկել որոշ պաշտոնյաների նկատմամբ մարդու իրավունքների խախտումները հետաքննելու համար, սակայն՝ անպատժելիությունը մնում է խնդիր:
Զեկույցում քննարկվում է իրավիճակը Ռուսաստանի կողմից օկուպացված Աբխազիայում և Հարավային Օսիայում, որոնք մնացել են կենտրոնական իշխանության վերահսկողությունից դուրս, իսկ դե ֆակտո կառավարությանն աջակցում են ռուսական ուժերը։ Օկուպացված շրջաններում մարդու իրավունքների լուրջ խնդիրները ներառում են ապօրինի սպանությունների, կամայական ձերբակալությունների և կալանավորումների մասին հաղորդումներ:
Դատարանի անկախության վերաբերյալ զեկույցում նշվում է, որ չնայած Սահմանադրությամբ և օրենքով նախատեսված անկախությանը, «կառավարությունը քաղաքականապես զգայուն գործերում չի հարգել դատարանի անկախությունն ու անաչառությունը։ Զեկույցում ասվում է, որ դատական համակարգի ոչ թափանցիկությունը խաթարում է հանրային վստահությունը դատական համակարգի նկատմամբ։
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի զեկույցում տեղ են գտել նաև 2023 թվականի մարտին խորհրդարանում նախաձեռնված «գործակալների օրենքի» դեմ գործողությունները։ Փաստաթղթում նշվում է, որ այն խիստ քննադատության է արժանացել ինչպես վրացական, այնպես էլ միջազգային հանրության կողմից, իսկ համատարած բողոքի ակցիաների ֆոնին իշխող կուսակցությունը հետ է կանչել օրենքի նախագիծը։
