14 տարի առաջ՝ օգոստոսի 26-ին, Ռուսաստանը ճանաչեց Վրաստանից չվերահսկվող Ցխինվալիի և Աբխազիայի շրջանները՝ որպես «անկախ երկրներ» և 2014 թվականից շարունակեց Ուկրաինայում միջազգային իրավունքի կոպիտ խախտումը։
Անգամ 14 տարի անց օկուպացված տարածքների բնակչությունը ծանր տնտեսական խնդիրների բախվում. «անկախության ճանաչման» 14-րդ տարելիցին Ռուսաստանը մեծ խնդրի առաջ կանգնեց․ օկուպացված Աբխազիայում Բիճվինթայի ծովային (ջրային) տարածքի և առափնյա հատվածի մի մասը բռնակցելու ջանքերն առայժմ անհաջող են եղել։ Մոսկվան Աբխազիային սպառնում է նաև հարաբերությունների փչացմամբ։
Աբխազիայի «իշխանությունները» կրկին շնորհակալ են Ռուսաստանի՝ իրենց «միջազգային ճանաչման» կապակցությամբ։
«Մենք երախտապարտ ենք Ռուսաստանի Դաշնության իշխանություններին այս արդար և խիզախ քայլի համար»,- ասել է Աբխազիայի դե ֆակտո նախագահ Ասլան Բժանիան և հավելել, որ «օգոստոսի 26-ին Աբխազիայի համար նոր դարաշրջան է սկսվել»։
Նշենք, որ բացի Ռուսաստանից, 4 մարգինալ պետություններ՝ Նիկարագուան, Վենեսուելան, Նաուրուն և Սիրիան ճանաչել են Վրաստանից չվերահսկվող այս երկու շրջանները որպես «անկախ երկրներ»։
Վրաստանյան փորձագիտական դաշտը վստահ է, որ Ռուսաստանին այնքան էլ չի անհանգստացնում Վրաստանի օկուպացված շրջանների հետագա «ճանաչման» ճակատագիրը, քանի որ նա ավելի ազատ է գործում տարածքներում, որտեղ ունի երկու ռազմակայան։
Ռուսաստանը փորձում է տիրանալ Աբխազիային
Ուկրաինայում շարունակվող պատերազմի ֆոնին Ռուսաստանին մնում է Աբխազիայի տարածքում հողի և ծովի մի մասի յուրացման համար պայքարելու ջանքերը։
Հուլիսի 25-ին աբխազական լրատվամիջոցներից մեկի անցկացրած հարցումը ցույց է տվել, որ հարցվածների 80 տոկոսը դեմ է ափամերձ հողերը Ռուսաստանին հանձնելուն։
Փորձագետնետի կարծիքով՝ աբխազները գիտակցում են, որ իրենց անկախությունը ոչինչ չի նշանակում Ռուսաստանի համար:
Նրանց խոսքով, Մոսկվայի համար համեմատաբար հեշտ է գործ ունենալ օկուպացված Ցխինվալիի շրջանի հետ, որտեղ նրա ցանկացած ցանկություն կատարվում է, և նրանք ձգտում են հանրաքվեի միջոցով միանալ Ռուսաստանին։ Բայց Ռուսաստանը մինչ այժմ ձեռնպահ է մնացել հանրաքվեի գաղափարն իրականացնելուց։
Ո՞րն է Ռուսաստանի ծրագիրը
Փորձագետները նշել են, որ եթե 2008-ի պատերազմից հետո միջազգային հանրությունը վրացական տարածքների օկուպացիան համարեց մեկանգամյա արարք, սակայն 2014-ից և հատկապես 2022-ին՝ Ուկրաինա ներխուժելուց հետո, Ռուսաստանը բացեց բոլորի աչքերը:
Այս փուլում Ռուսաստանը նախատեսում է սեպտեմբերին հանրաքվեներ անցկացնել օկուպացված Դոնեցկի և Լուգանսկի մարզերում՝ Ռուսաստանին միանալու հարցով։ Ռուսաստանը պատրաստվում է հանրաքվեներ անցկացնել օկուպացված Խերսոնի և Զապորոժիայի շրջաններում։ Ուկրաինան ծրագրում է ռազմական ճանապարհով ազատագրել Խերսոնը:
ԱՄՆ-ն ակնկալում է, որ Մոսկվան կփորձի շահարկել «ընտրությունների» արդյունքները՝ ապացուցելու, որ զինվորականների վերահսկողության տակ գտնվող տարածքների քաղաքացիները ցանկանում են լինել Ռուսաստանի կազմում։
Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին հայտարարել է, որ հանրաքվեները վերջապես վերջ կտան Ռուսաստանի հետ երբևէ բանակցելու հեռանկարներին։
Օկուպացված Աբխազիայի դե ֆակտո նախագահ Ասլան Բժանիան «Սոլովյով LIVE»-ի եթերում ասել է, որ «հանրապետությունը» պատրաստ է միանալ դաշնակից Բելառուս-Ռուսաստան պետությանը և այլ երկրներին, որոնք կարող են ձևավորվել Ուկրաինայի պատերազմից հետո։
Բժանիայի խոսքով՝ «միութենական պետության գաղափարը մոտ է աբխազ ժողովրդին» և «համապատասխանում է ազգային շահերին»։
