Մարտի 20-ին կայացած խորհրդարանական լսումների ժամանակ ներքին գործերի նախարար (ՆԳՆ) Վախթանգ Գոմելաուրին անդրադարձել և պատասխանել է մի շարք կարևոր հարցերի: Հարցերի թվում էին՝ պետության պայքարը թմրամոլության դեմ, Շովիի ողբերգությունից քաղած դասերն ու հնարավոր աղետներին պատրաստ լինելը, պետության վերաբերմունքը ոստիկանների վերջին տարիների արտահոսքին:

Ըստ Գոմելաուրիի հաղորդած տեղեկատվության.

• թմրամիջոցների հետ կապված հանցագործությունների բացահայտումը 2023 թվականին նախորդ տարվա համեմատ աճել է 21 տոկոսով,
• ևս մեկ H-145 ուղղաթիռ շուտով կժամանի Վրաստան, իսկ հաջորդ երկուսը՝ մոտ ապագայում, բայց նրանք նույնպես «ամենուր» չեն թռչի,
• վերջին երեք տարում նախարարությունից հեռացել է 563 ոստիկան,
• երկրի ճանապարհներին վերահսկվում է մոնիտորինգի համակարգում ընդգրկված 7419 տեսախցիկ,
• Ցխինվալիի շրջանի օկուպացիոն գծի մոտ Թամազ Գինտուրիի սպանությունից հետո ուժեղացվել է պարեկությունը՝ նաև «ինչ-որ բան ավելացել է», բայց՝ ինչ, նախարարը չի բացահայտել։
• Նախարարը խոստովանել է, որ չնայած կանխարգելիչ միջոցառումներին, կանանց սպանությունների և ֆեմիցիդների խնդիրը լուրջ է. «Ցավոք, 2023 թվականին այդ դեպքերն ավելացել են 5-ով»։

Նախարարի տարեկան զեկույցի համաձայն, 2023 թվականին նախարարության մարտահրավերը թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությունն էր, և իրավապահ մարմինները նույնպես ավելի մեծ ջանքերով պայքարում են այդ խնդրի դեմ։ Նախարարը նաև նշել է, որ միջգերատեսչական համակարգող խորհուրդը մշակել է «Կազմակերպված հանցավորության դեմ պայքարի 2023-2024 թվականների գործողությունների ծրագիրը», և այդ ծրագրով նախատեսվում է «բարելավել թմրամիջոցների տարանցման և թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի հետաքննության որակը»:

Գոմելաուրիի խոսքով, ամբողջ տարվա ընթացքում հրշեջ-փրկարարները բազմիցս ապացուցել են, որ անխոնջ աշխատում են օրը 24 ժամ՝ վտանգելով սեփական կյանքը։ Ըստ նախարար Գոմելաուրիի՝ ֆրանսիական Airbus Helicopters ընկերության հետ բանակցությունների հիման վրա ուղղաթիռների առաքման ժամկետները կրճատվել են, պայմանագիր է կնքվել։ H-145-ը կարող է կատարել ոստիկանական, տրանսպորտային, որոնողափրկարարական գործառույթներ։

Նախարարի զեկույցի համաձայն, նախարարության առաջնահերթություններից է ավտոճանապարհներին արագության վերահսկումը։ Այդ նպատակով «ակտիվորեն զարգացվում է տեսահսկման համակարգը»։ Գոմելաուրին հայտարարել է, որ 2023 թվականին շահագործման է հանձնվել 883 տեսախցիկ, այդ թվում՝ 672 ընդհանուր տեսողության տեսախցիկ և 211 համարանիշի ճանաչման տեսախցիկ։ Այս աճից հետո ամբողջ երկրում մինչև 2024 թվականը համակարգում կներառվի 7419 տեսախցիկ։

Ասվել է նաև, որ անցյալ տարի հանրապետությունում շահագործման է հանձնվել արագության վերահսկման 168 հատված՝ 447 կիլոմետր երկարությամբ ճանապարհահատվածներով։ Ընդհանուր առմամբ, կան միջին արագության վերահսկման 574 հատվածներ: Զեկույցի համաձայն, 2023 թվականի առաջին 9 ամիսների տվյալներով՝ ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հետևանքով զոհվածների թիվը նվազել է, սակայն վիճակագրությունը վերջին երեք ամիսներին վատացել է։

Ընդդիմադիր պատգամավորներից մի քանիսը շեշտը դրել են ոստիկանական համակարգից աշխատակիցների արտահոսքի վրա։ Ի դեպ, 2022 թվականի նոյեմբերին ՆԳՆ-ն կրճատեց ոստիկանությունում աշխատելու, ոստիկանության ակադեմիայում դասավանդելու համար անհրաժեշտ ուսուցման ժամկետները և հայտարարեց հարյուրավոր թափուր աշխատատեղերի մասին։

Խորհրդարանում Գոմելաուրին հրապարակել է մի վիճակագրություն, ըստ որի` 2021-22 թվականները նախարարության համար ճգնաժամային են եղել: Ըստ այդմ՝ 2021 թվականին աշխատանքի է անցել 700 մարդ, սակայն նախարարությունը լքել են 1112-ը, 2022 թվականին աշխատանքի է անցել 1047 մարդ, սակայն գործակալությունը լքել են 1500-ը։ Այս երկու տարում բացասական մնացորդը կազմել է 865 ոստիկան։

Նախարարը նաև ասել է, որ 2023 թվականին իրավիճակը փոխվել է՝ 875 մարդ թողել է աշխատանքը, 1177-ն անցել են աշխատանքի։ Այսինքն՝ ոստիկանների թիվն ավելացել է 302-ով։ Չնայած նախորդ տարվա աճին, պարզվում է` 2021-23 թվականներին ոստիկանության ծառայողների թիվը, հաշվի առնելով թվարկված բոլոր թվերը, նվազել է 563-ով։ Նախարարի խոսքով, ՆԳՆ-ում աշխատում է մոտ 40 հազար մարդ։

Անդրադառնալով շփման գծում տիրող իրավիճակին, ձերբակալություններին և սպանություններին, նախարարը վերջում ասել է, որ «այդ մահից հետո»` նկատի ունենալով Թամազ Գինտուրիի սպանությունը, «մենք ավելացրինք պարեկների թիվը, որոշ բաներ ուժեղացրինք, բայց ես չեմ ուզում բացահայտ խոսել»:

Հիշեցնենք, որ 2023 թվականի նոյեմբերի 6-ին Գորիի մունիցիպալիտետի Կիրբալի գյուղի մոտ ռուսական օկուպացիոն ուժերի ներկայացուցիչները ձերբակալելու պահին մահացու վիրավորել են 58-ամյա Թամազ Գինտուրիին, իսկ նրա հետ գտնվող 33-ամյա Լևան Դոթիաշվիլիին առևանգվել է և երեք օր անց ազատ արձակվել: Եվրախորհրդարանը բանաձև է ընդունել ռուսական օկուպացիոն ուժերի կողմից Թամազ Գինտուրիի սպանության և Լևան Դոթիաշվիլիի առևանգման վերաբերյալ։

«Գինտուրիի սպանության վերաբերյալ ցինիկ դիրքորոշում լսեցինք». ՊԱԾ ներկայացուցիչ