Խաղաղ քաղաքացիների և քաղաքացիական ակտիվիստների նկատմամբ ֆիզիկական հաշվեհարդարը դարձել է իշխանության քաղաքական ռազմավարությունը: Դրա մասին է վկայում «Ժողովրդավարության հետազոտական ինստիտուտի» (DRI) կողմից «Բողոքի ակցիաները դիտարկման տակ» վերտառությամբ զեկույցը։
Զեկույցն արտացոլում է 2024 թվականի նոյեմբերի 6-ից մինչև 2024 թվականի մայիսի 30-ը քաղաքական կուսակցությունների, քաղաքացիական շարժումների և ակտիվիստների կազմակերպած բողոքի ակցիաների դիտարկման արդյունքները։
DRI-ի գնահատմամբ՝ բողոքի ակցիաները ցույց են տվել միջազգային չափանիշների, սահմանադրության, գործող օրենսդրության մի շարք կոպիտ խախտումներ, բռնության հրահրում, Հատուկ քննչական ծառայության և ներքին գործերի նախարարության (ՆԳՆ) անգործություն, ակցիայի մասնակիցներին ահաբեկելու և նրանց վրա ներգործելու փորձեր:
«Հաշվետու ժամանակահատվածում բողոքի ակցիաների դիտարկումը ցույց է տվել, որ, որպես կանոն, ցուցարարները գործում են օրենքի սահմաններում։ «Ռուսական օրենքի» դեմ անցկացված բողոքի ակցիաների ընթացքում ցուցարարները ոչ մի դեպքում չեն խախտել օրենքն այն չափով, որը կհանգեցներ անօրինական հետևանքի կամ ամբողջ հավաքը կվերածեր բռնության։ Ոչ մի դեպքում, երբ իրավապահները ֆիզիկական ուժ և հատուկ միջոցներ են կիրառել հավաքը ցրելու համար, հանրահավաքը ցրելու իրավական հիմք չի եղել»,- նշվում է զեկույցում:
Նշվում է նաև, որ «ռուսական օրենքի» դեմ անցկացված ցույցերի ժամանակ ՆԳՆ-ն ոչ մի անգամ չի կատարել ցույցի մասնակիցներին նախազգուշացնելու պարտավորությունը՝ նախքան ցույցը ցրելը, իրավապահները բազմիցս խոչընդոտել են լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների մասնագիտական գործունեությանը։
««Ռուսական օրենքի» դեմ ցույցերի ժամանակ ավելի քան 200 մարդ է ձերբակալվել։ Որպես կանոն, կալանավորներին չեն բացատրել կալանավորման հիմքերը և նրանց դատավարական իրավունքները։ Հաճախ սահմանափակվել է փաստաբան ունենալու իրավունքը։ ՆԳՆ-ն շատ դեպքերում ընտանիքի անդամներին և փաստաբաններին տեղեկություններ չի տրամադրել բերման ենթարկված անձանց գտնվելու վայրի մասին։
Իրավապահները ֆիզիկական բռնության են ենթարկել մեկից ավելի ձերբակալվածների։ Մի քանի կալանավորի հասցված վնասվածքների բնույթը (հիմնականում դեմքի վնասվածքներ և ատամների կոտրվածք) ցույց է տալիս, որ վնասվածքները չեն կարող լինել օրինական ոստիկանական միջոցների հետևանք, և դրանք հստակ հաշվեհարդար են քաղաքական հակառակորդների նկատմամբ»,- նշված է զեկույցում։
Ըստ DRI-ի՝ կառավարության կողմից բացահայտորեն աջակցվող կազմակերպված խմբերը սկսել են հեռախոսային սպառնալիքների համակարգված արշավ՝ ցուցարարներին վախեցնելու նպատակով։ Կազմակերպված խմբերը վնասել են ՀԿ ղեկավարներին կամ նրանց ընտանիքի անդամներին պատկանող մեքենաները, վիրավորական գրություններով, պաստառներով և տրաֆարետներով վնասել են գրասենյակների կամ կազմակերպության ղեկավարների նստավայրերի ճակատներն ու դարպասները:
