Ներկայացնում ենք «Ֆրեյա միության» կանանց քարոզարշավի շրջանակներում People in Need միջազգային կազմակերպության և ԵՄ-Չեխիայի զարգացման գործակալության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները որպես փոփոխության նախաձեռնողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի աջակցությամբ պատրաստված հոդվածների շարք։ «Ալիք մեդիան» ծրագրի մեդիա-գործընկերն է:
Թեա Կղաուլաշվիլի, իրավաբան, «Իրավաբանական օգնության ծառայություն» ՍՊԸ-ի Թբիլիսիի գրասենյակի ներկայացուցիչ:
Վրացական օրենսդրությունը գենդերային հիմքով սեփականության ձեռքբերման հարցը չի սահմանում, սակայն իրականությունը բոլորովին այլ է։ Ի՞նչ իրավիճակ ունենք գործնականում։
Այո, մեր օրենսդրությունն իրականում խտրական չէ գենդերային առումով, սակայն գործնականում կանանց և տղամարդկանց վերաբերմունքը տարբեր է: Այսօր վիճակն ավելի լավ է, քան ոչ վաղ անցյալում, բայց խնդիրներ դեռ շատ կան։ Հիմնականում հարցը կրկին ժառանգության և ամուսինների միջև գույքի բաշխման մասին է։ Երկրի որոշ շրջաններում դեռևս տարածված է այն կարծիքը, որ անշարժ գույքը պետք է ժառանգի որդին: Ամուսինների համասեփականությունը ընդհանրապես չի դիտարկվում և համարվում է, որ ամուսինը պետք է գրանցվի որպես սեփականատեր հանրային ռեգիստրում, չնայած այն հանգամանքին, որ օրենքով կինն է լիարժեք համասեփականատեր և այլն։
Պաշտոնական տվյալներով՝ Վրաստանի գրեթե բոլոր շրջաններում կանայք պետական ռեգիստրում գրանցված ունեցվածքով զիջում են տղամարդկանց։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչով է պայմանավորված տվյալների անհավասարակշռությունը:
Եթե նայենք մայրաքաղաքից դուրս, ապա կտեսնենք, որ խնդիրները հիմնականում լեռնային շրջաններում են, կամ գյուղատնտեսական հողերով հարուստ, կամ էթնիկ փոքրամասնություններով բնակեցված շրջաններում։ Մենք գործ ունենք հիմնականում ավանդույթով հաստատված արատավոր տեսակետի հետ, որ գույքը պետք է գրանցվի անձին և ժառանգությունը նույնպես փոխանցվի մարդուն։
Ինչպիսի՞ խոչընդոտների են հանդիպում անշարժ գույք չունեցող կանայք: Ելնելով ձեր պրակտիկայից, ինչպիսի՞ դեպքերի հետ եք առնչվել:
Անշարժ գույք չունեցող կինը ստիպված է գնալ բազմաթիվ զիջումների, որպեսզի չմնա փողոցում։ Հաճախակի են դեպքերը, երբ կինը ամուսնալուծության ժամանակ մնում է առանց կացարանի` իր անչափահաս երեխայի հետ, քանի որ իր ժամանակ ծնողները միայն որդուն են փոխանցել ընտանիքի ունեցվածքը։
Ինչո՞ւ է կանանց համար կարևոր անշարժ գույք ունենալը և ի՞նչ հետևանքներ կարող է ունենալ այս իրավունքի անտեսումը: Ի՞նչ խորհուրդներ կտաք կանանց:
Կանայք պետք է հիշեն, որ նրանք հավասարապես իրավունք ունեն ունենալու անշարժ գույք: Ծնողները պետք է գիտակցեն, որ երեխան երեխա է, լինի արական, թե իգական: Կարևոր է, որ ամուսինները միասին լինեն որպես համասեփականատերեր և իմանան, որ վեճի դեպքում ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված գույքը հավասարապես բաժանվում է:
Ո՞վ է պատասխանատու առկա խնդիրների լուծման համար և ինչպե՞ս եք պատկերացնում խնդրի լուծման ուղիները։ Արդյոք առկա է օրենսդրական փոփոխությունների անհրաժեշտություն։
Պատասխանատվության մեծ մասն ընկնում է պետության վրա, ճիշտ է, օրենքը չենք կարող խտրական անվանել, բայց մարդիկ չգիտեն իրենց իրավունքները։ Վաղ տարիքից անհրաժեշտ է բարձրացնել իրավական ինքնագիտակցությունը: Նման հարցերը պետք է ուսուցանվեն դպրոցում։ Քաղաքացիներին պետք է ավելի շատ գիտելիքներ տալ իրենց իրավունքների մասին: Առնվազն պետք է տեղյակ լինեն, որ երկրում գործում է անվճար իրավաբանական ծառայություն, և որևէ կարևոր որոշում կայացնելուց առաջ կարող են դիմել իրավաբանական խորհրդատվության։
Նյութի բովանդակությունը բացառապես «Ֆրեյա միության» պատասխանատվությունն է, և այն կարող է չարտացոլել դոնորի և «Ալիք մեդիայի» տեսակետները: