«Ախալքալաքի և Նինոծմինդայի մեծամասնական ընտրակարգով ընտրված պատգամավոր Հենզել Մկոյանի տղաների, եղբոր և հորեղբոր ընկերությունների հետ 674 պետական գնումների պայմանագիր է կնքվել, այդ թվում 665 ուղղակի կարգով: Ընկերությունները 2010-2019 թվականների բյուջեից ստացել են 2 312 278 լարի», — հայտնում է Transparency International-Georgia («Միջազգային թափանցիկություն-Վրաստան») ՀԿ-ն:
Ըստ ՀԿ-ի, Հենզել Մկոյանը, որպես մեծամասնականի անդամ, իր համար վառելիք է գնում միայն ընտանեկան ընկերությունից. «4 տարվա ընթացքում 34 ուղիղ գնումների արդյունքում խորհրդարանական բյուրոն 78 339 լարի է փոխանցել ՍՊԸ-ին, որից 49 000 լարին պատգամավորը ստորագրել է անձամբ ընկերության տնօրենի՝ իր հորեղբոր հետ»:
Transparency International-ի հրապարակած ծավալուն հետաքննությունում խոսվում է ինչպես պատգամավորին և իր ընտանիքին պատկանող ընկերությունների, այնպես էլ նրանց կողմից իշխող կուսակցություններին կատարած նվիրաբերումների մասին:
Հենզել Մկոյանը խորհրդարան է մտել 1999-ի նոյեմբերի 20-ին: TI-ի տեղեկություններով՝ ուղիղ մեկ ամիս անց՝ դեկտեմբերի 21-ին, նրա եղբայրը՝ Մարտուն Մկոյանը և նրա հորեղբայրը՝ Նորայր Մկոյանը հիմնել են «Մեեկ» ՍՊԸ-ն: 2019-ից Հենզել Մկոյանի որդին՝ Դավիթ Մկոյանն արդեն ընկերության 25 տոկոսի բաժնետեր է, իսկ մինչ այդ զբաղեցնում էր տնօրենի պաշտոնը:
2008-ի մայիսի 6-ին Մկոյանները Ռուսաստանի քաղաքացի, գործարար Արամ Սանոսյանի հետ համատեղ ստեղծեցին ևս մեկ «Էս ջի գազ» ընկերությունը՝ նավթամթերք բաշխելու համար: Ընկերության տնօրենն ու 60 տոկոսի բաժնետերը Արամ Սանոսյանն է, ով ևս 20 տոկոսի բաժնետեր է նաև «Մեեկ» ՍՊԸ-ում:
Երկու տարի անց վառելանյութի բիզնեսին միացավ նաև Հենզել Մկոյանի ավագ որդին՝ Կարապետ Մկոյանը: 2010 թվականի ապրիլի 26-ին նա հիմնեց «Ախալգազ» ՍՊԸ-ն՝ Ախալքալաքում: Այն ժամանակ նրան էր պատկանում «Վրաստանի միջազգային էներգետիկ կորպորացիա» ԱՊԸ-ի 50%-ը, իսկ այժմ նույնքան տոկոսի չափով բաժնեմաս ունի «Նեոգազ» ՍՊԸ-ում:
«Մեեկ»- ը և «Էս ջի գազ»-ը բենզինի, դիզելային և հեղուկ գազի բոլոր պետական գնումները ստացել են միայն Ախալքալաքի և Նինոծմինդայի բյուջետային կազմակերպություններից 2010 թվականից. «Մեեկ»-ի հետ կա 502 պետտուրք՝ ընդհանուր 1 198 684 լարի: Այս գազային ընկերությունը ստացել է 171 պետական գնում՝ ընդհանուր առմամբ 1 111 994 լարի արժողությամբ:
«2010 թվականից Ախալքալաքի և Նինոծմինդայի շրջանում բյուջետային կազմակերպություններից բենզինի, դիզելային և հեղուկ գազի բոլոր պետական գնումները ստացել են միայն «Մեեկ» և «Էս ջի գազ» ընկերությունները: «Մեեկ»-ի հետ կնքվել է 502 պետական գնումների մասին պայմանագիր՝ ընդհանուր 1 198 684 լարի արժողությամբ: Իսկ «Էս ջի գազ» գազային ընկերությունը ստացել է 171 պետական գնումներ՝ ընդհանուր առմամբ 1 111 994 լարի արժողությամբ:
Մկոյանների ընկերությունները Նինոծմինդայում ավելի շատ գնումներ ունեն, քան Ախալքալաքի շրջանում: Օրինակ՝ 2012 թվականից առ այսօր Ախալքալաքի քաղաքապետարանը կատարած 28 վառելիքի գնումներից ընդամենը 2-ն է ստորագրել «Մեեկ»-ի հետ՝ 9 400 լարի արժողությամբ: Ախալքալաքի քաղաքապետարանի հիմնական մատակարարներն են Rompetrol Georgia-ն և Lukoil Georgia-ն: Իսկ Նինոծմինդայի քաղաքապետարանը 61 գնումներից 58-ի դեպքում պայմանագրեր է կնքել Մկոյանների ընկերությունների հետ», — ասվում է TI-ի հայտարարությունում:
Ըստ նույն զեկույցի, Ջավախքում, եթե քաղաքային գերատեսչությունները վառելափայտ են գնում, ապա պայմանագրերը ստորագրվում են ուղղակի գնումներով՝ հաճախ միայն «Մեեկ»-ի կամ «Էս ջի գազ» ընկերության հետ:
Նույն տեղեկությունների համաձայն՝ Մկոյանների ընկերությունները Ջավախքում հայտարարված պետական մրցույթներում մրցակից չունեն: 2011-2012 թվականներին «Մեեկ»-ը մասնակցել է Նինոծմինդա-Ախալքալաքի քաղաքապետարաններում անցկացված 7 մրցույթի և յոթ մրցույթում էլ միակ հայտատուն է եղել:
TI-ի տեղեկություններով՝ Հենզել Մկոյանի եղբայրն ու հորեղբայրը՝ Մարտուն և Նորայր Մկոյանները երկրի գործող իշխող կուսակցությունների գլխավոր դոնորներն են: Նրանք «Ազգային շարժում» կուսակցությանը 115 հազար լարի են նվիրաբերել (երբ վերջինս իշխող կուսակցությունն էր), իսկ «Վրացական երազանքի» իշխանության գալուց հետո 213 հազար լարի են նվիրաբերել «Երազանքին»:
Transparency International-Georgia-ն կոչ է անում Պետական անվտանգության ծառայության հակակոռուպցիոն գործակալությանը և Գլխավոր դատախազությանը քննել «Մեեկ» ՍՊԸ-ի և «Էս ջի գազ» ընկերության բոլոր պետական գնումները՝ պարզելու դրանցում հնարավոր կոռուպցիոն ռիսկերը։
