Թբիլիսիի հայկական պետական դրամատիկական պրոֆեսիոնալ թատրոնը հանդիսատեսի դատին հանձնեց ևս մեկ ներկայացում` թատրոնի պատմության մեջ առաջին անգամ` ամբողջովին վրացերենով:
Ամիսներ առաջ Օզուրգեթիում, 18 թատրոնների մասնակցությամբ` Նոդար Դումբաձեին նվիրված թատերական փառատոնի մասնակից «Մեղադրական եզրակացությունն» այսօր արդեն Մարջանիշվիլիի անվան թատրոնի բեմում է` թբիլիսյան հանդիսականի համար:
Բեմադրված է նաև ներկայացման հայերեն տարբերակը: Արդեն նպատակ կա այն խաղալ գարնանը` հայաստանյան հանդիսատեսի համար: Ներկայացման ռեժիսոր, թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Արմեն Բայանդուրյանն ասում է` վրացերեն ներկայացումը մի շարք առավելություններ ունի. «Ինչո՞ւ վրացերեն: Որովհետև այսօրվա մեր սերունդը լավ է տիրապետում պետական լեզվին, և սա հետաքրքիր ձև է` այն առումով, որ մենք այս ներկայացումով կարող ենք ելույթ ունենալ վրացական ցանկացած պետական թատրոնում` դա լինի Բաթումիում, Թելավիում, Փոթիում, Ախալցիխեում, ամենուր և արդեն պլանավորել ենք այդ ներկայացումները»:
Դումբաձեի «Մեղադրական եզրակացությունը» նոր գործ չէ թատրոնի համար: 15 տարի առաջ խաղացել է ավագ սերունդը: Ժամանակն անցել է, պահանջներն ու ասելիքը փոխվել են, ռեժիսորը հին գործի համար նոր լուծումներ ու մոտեցումներ է գտել.«Հիմա եկել է երիտասարդությունը, որոնց հետ ինձ հետաքրքիր էր վերականգնել այս գործը: իմիջիայլոց , այն ժամանակ պիեսը 86 էջ էր, տևում էր մոտ 3 ժամ, 15 տարի անցել է, և այն ժամանակ գրված գործը պետք էր կրճատել: Դուր է գալիս այն, որ ինձ հաջողվել է սեղմել պիեսը` 86 էջից հասցնել 26 էջ և չկորցնել իմաստը և պիեսի ակնթարթ լինելը, արագությունը, որովհետև այսօր այլ դար է, և հանդիաստեսը մեկ բառով պիտի հասկանա ասելիքը»:
Դումբաձեի «Սպիտակ դրոշներ» վեպը «Մեղադրական եզրակացություն» պիեսի վերածվել է, թարգմանվել հայերեն և խաղացվել դեռևս 40 տարի առաջ: 70-ականների սկզբին, Ներկայացման առաջնախաղին ինքը Դումբաձեն ևս ներկա է եղել: Վեպի հերոսներն իրականությունից վերցված կերպարներ են, որոնց ճանաչել է հեղինակը: Իսկ գլխավոր հերոս Զազան հենց Դումբաձեն է, հայտնի է, որ նա մի քանի ամիս անհիմն բանտարկված է եղել: Գործողությունների հիմքում մեկ բանտախցում օր մթնեցնող մի քանի դատապարտյալների բարդ փոխհարաբերություններն են, նրանց մտածելակերպի ու հոգեբանության վրա ճաղավանդակների ազդեցությունը: Ազատների ու բռնավորների մտքի ու գործելու տարբերությունները բացահայտվում են` երկխոսությունների ու մենախոսությունների օգնությամբ: Դեմադրիչն ասում է` փորձել է դուրս չգալ հեղինակի մտածելակերպից, ընգծել է միայն օր առաջ բանտախցից ազատվելու` բոլորի անզուսպ ձգտումը:
Հետաքրքիր ևս մեկ նախաձեռնություն: Ներկայացման մեջ, հայ դերասանների կողքին զբաղված է նաև Ռուսթավելիի անվան ակադեմիական թատրոնի դերասան, Վրաստանի վաստակավոր արտիստ Սոսո Լաղիձեն: Լաղիձեն հայ երիտասարդների հետ աշխատելու առաջարկությունն ընդունել է` առանց երկար մտածելու: Ընդհանուր լեզու են գտել`առաջին իսկ փորձից:
«սա հրաշք է, ես եղել եմ Օզուրգեթիում տեղի ունեցած ներկայացմանը և դուք չեք պատկերացնի, առաջին վրացերեն բառը հնչելուց հետո ծափահարությունները չդադարեցին մինչև բեմադրութան ավարտը: Եվ այսօր նույնպես տեսանք, որ մարդիկ գոհ մնացին: Ես, եթե կարողանայի խաղալ հայերեն լեզվով, իհարկե մեծ հաճույքով կանեի դա»:
Կերպարի մեջ մտնել հաջողվել է նաև Տիգրանի դերակատարին` թատրոնի երիտասարդ դերասան Նարեկ Բայանդուրյանին. «Թիֆլիսի այն թաղամասը, ուր ես մեծացել եմ, այն խոսելաձևը, պահելաձևը, մաներաները ինձ համար մանկուց սովորական էին, իսկ ինչ վերաբերում է, թե ինչպես գտա իմ կերպարը, ասեմ` հեշտ գտա: Շատ չեմ տանջվել: Սկսեցի խաղալ և զգացի, որ կստացվի: Երբ զգացի, որ հավանում եմ այն ինչ անում եմ, հասկացա , որ լավ կխաղամ»:
1 ժամ 40 րոպե տևողությամբ ներկայացումն ուղեկցվում էր հանդիսատեսի ջերմ ու տևական ծափերով: Թատրոնի մոտակա ծրագրում, օրեր անց հայաստանյան հյուրախաղերն են, Թբիլիսիի հայկական թատրոնի կողմից` 3-ական ներկայացում Երևանի և Վանաձորի հանդիսականի համար: Թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարը լիահույս է `մինչև տարեվերջ կլինի նաև ամենասպասվածը` կսկսվի թատրոնի շենքի վերանորոգումը, նախագիծը կազմված է, գումարը հատկացված:
Վրաստանի մշակույթի և հուշարձանների պահպանության նախարար Միխայիլ Գեորգաձեն, ով ևս հյուրերի շարքում էր, ներկայացման ավարտին, իր խոսքում մեկ անգամ ևս խոսեց թատրոնի շենքն օր առաջ վերանորոգելու անհրաժեշտության մասին, որպեսզի հայկական թատրոնի հանդիսատեսն իր հարազատ դահլիճ, իսկ դերասանը` բեմ վերադառնա: Նախարարն արդեն հասցրել է մի քանի անգամ թատրոն այցելել, իսկ վերանորոգման հետ կապված հարցերն անձնական հսկողության տակ է վերցրել: Ընդհանուր ամրացման աշխատանքները ծրագրվում է ավարտել 1.5 տարում: Այս ժամանակահատվածում , վերանորոգմանը զուգահեռ, փոքր փորձարանում, թատրոնը կաշխատի ոչ մասշտաբային գործերի վրա:
