ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալությունը (USAID) Վրաստանում աշխատում է 1992 թվականից։ Գործընկերության շրջանակներում ԱՄՆ կառավարությունը տարեկան հատկացնում է շուրջ 50 միլիոն դոլար 55 տարբեր ծրագրերի համար: Այդ ծրագրերն աջակցում են Վրաստանի ժողովրդավարությանը, ազատ շուկայական տնտեսությանը և արևմտյան զարգացմանը: Այդ մասին առավել մանրամասն կարելի է ծանոթանալ USAID-ի վրաստանյան կայքում:
Ծրագրերն աջակցում են Վրաստանի՝
- տնտեսական աճին,
- ժողովրդավարական ինստիտուտների զարգացմանը,
- էներգետիկ անվտանգության ամրապնդմանը,
- կլիմայի փոփոխության մեղմացմանը,
- կրթական համակարգի բարելավմանը,
- փոքրամասնություններին, անապահով քաղաքացիներին և այլն։
Ուշագրավ են կրթության, գյուղատնտեսության, տեղական ինքնակառավարման ոլորտներում իրականացվող նախաձեռնությունները։
Կրթություն
USAID-ի «Կրթություն հանուն ապագայի» ծրագիրը նպատակ ունի բարելավելու հանրակրթական համակարգի որակը և ներառականությունը։ Ծրագրի նպատակն է աջակցել ուսուցիչների վերապատրաստման ծրագրերի կատարելագործմանը, դպրոցի ինքնավարության ամրապնդմանը, կրթական ղեկավարների կարողությունների զարգացմանը, ինչպես նաև ներդնել դասավանդման ժամանակակից մեթոդներ և իրականացնել ինտերակտիվ ուսուցման ծրագրեր, որոնք կնպաստեն ուսանողների գրագիտության, մաթեմատիկական մտածողության, խնդիրներ լուծելու և քննադատական մտածողության հմտությունների զարգացմանը։
Ծրագիրը նաև խթանում է դպրոցներում էթնիկ փոքրամասնությունների և հաշմանդամություն ունեցող աշակերտների կարիքներին համապատասխան ուսուցման մեթոդների ներդրման գործընթացը։ Ծրագրի նպատակն է մատչելի ուսումնական ռեսուրսների ստեղծում էթնիկ փոքրամասնությունների համար իրենց մայրենի և վրացերեն լեզուներով: Ծրագրի շրջանակներում վերապատրաստվում են տարրական դասարանների ուսուցիչները։
Գյուղատնտեսություն
USAID-ի գյուղատնտեսության ծրագիրը նպատակ ունի աշխատատեղեր ստեղծելու և եկամուտները բարձրացնելու նպատակով փոքր և միջին ձեռնարկությունների համար (ՓՄՁ)՝ կայուն շուկայական համակարգերի ներդրման միջոցով: Գյուղատնտեսության ծրագիրը շուկայական ուղղվածություն ունեցող փոքր և միջին ձեռնարկություններին, ոլորտային ասոցիացիաներին, ծառայություններ և խորհրդատվական ծառայություններ մատուցողներին տրամադրում է ֆինանսական համաներդրում և տեխնիկական աջակցություն, ինչը օգնում է ամրապնդել կոնկրետ ոլորտները և վերացնել դրանց արժեքային շղթաներում առկա թերությունները:
Տեղական ինքնակառավարում
Ծրագիրը խթանում է երկխոսությունը և գործընկերությունը տեղական ինքնակառավարման մարմինների, քաղաքացիների, ոչ կառավարական և մասնավոր հատվածների միջև՝ աջակցելու քաղաքային կառավարման համակարգերին, բարելավելու հանրային ծառայությունները և ավելացնելու տեղական եկամուտները: USAID-ի նպատակն է ապահովել թափանցիկության, հաշվետվողականության և արդյունավետ կառավարման ամրապնդումը, ներառյալ օրենսդիր և գործադիր մակարդակներում` նպաստելով քաղաքացիների ներգրավվածությանը և հանրային իրազեկմանը:
Շրջակա միջավայր
USAID-ը Վրաստանում իրականացնում է մի քանի կարևոր բնապահպանական ծրագրեր, որոնց նպատակն է խթանել կայուն զարգացումը, բարելավել բնական ռեսուրսների կառավարումը և պայքարել կլիմայի փոփոխության դեմ:
- Հարավային Կովկասի զբոսաշրջության տարածաշրջանային զարգացման ծրագիր. նախաձեռնությունը նպատակ ունի ամրապնդելու Հայաստանի, Ադրբեջանի և Վրաստանի միջև տարածաշրջանային համագործակցությունը զբոսաշրջության ոլորտում: Ծրագիրը նպաստել է մասնավոր հատվածի միջև շուկայական նոր կապերի ստեղծմանը:
- Ուժեղ գյուղծրագիր՝ նպատակն է արտադրության կայուն զարգացումը և թիրախային համայնքներում կլիմայական խելացի գործելակերպի ներդրումը: Ծրագրի նպատակն է բարելավել գյուղական բնակչության տնտեսական վիճակը և պահպանել շրջակա միջավայրը:
- USAID-ը նաև ակտիվորեն ներգրավված է Վրաստանի բնապահպանական օրենսդրության կատարելագործման գործում: Օրինակ՝ գործակալությունը աջակցում է ջրային ռեսուրսների կառավարման մասին օրենքների մշակմանը և մասնագետների պատրաստմանը, որի նպատակն է կայուն կառավարել երկրի ջրային ռեսուրսները։
Գենդերային հավասարություն և կանանց հզորացում
Ծրագիրն ուղղված է Վրաստանի երիտասարդության տնտեսական հնարավորությունների ընդլայնմանը, որը խթանում է նորարարությունը և ձեռներեցությունը: Ծրագիրը ներկայացնում է պետական-մասնավոր համագործակցության նոր մոդել, որը խթանում է երիտասարդության մասնակցությունը տնտեսական գործունեությանը, ինքնազբաղվածության հնարավորությունները նոր ձեռնարկությունների ստեղծման միջոցով և տարբեր առաջատար ընկերություններում աշխատելու հնարավորություններ:
Կանանց հզորացում և գենդերային հավասարության աջակցություն՝ USAID-ը աջակցում է կանանց և աղջիկներին մասնակցելու Վրաստանի ժողովրդավարական, սոցիալական և տնտեսական զարգացմանը: Որպես այս աջակցության մաս՝ կազմակերպությունն օգնում է բարձրացնել հասարակության իրազեկվածությունը գենդերային կարծրատիպերի հաղթահարման և կանանց դերի ամրապնդման վերաբերյալ:
Էներգիա
Էներգետիկ ոլորտում իրականացված բարեփոխումների արդյունքում զգալիորեն ավելացել է երկրի էլեկտրամատակարարումը։ USAID-ի ծրագրերն օգնում են ներդրումներ ներգրավել բնական գազի փոխադրման համար անհրաժեշտ ենթակառուցվածքների բարելավման համար՝ բնական գազն ավելի մատչելի դարձնելով բնակչության և կարևոր տնտեսական գոտիների համար:
Հիշյալ ծրագրերը մեծ դեր ունեն Վրաստանի ժողովրդավարական, ազատ շուկայական տնտեսության և արևմտյան զարգացման գործում:
Նշենք, օրեր առաջ հայտնի դարձավ, որ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտն առնվազն 90 օրով կասեցրել է USAID-ի օտարերկրյա երկրներին օգնության համար նախատեսված միջոցների հատկացումը։
