Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլին ստորագրել է «Ընտրական օրենսգրքում» փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքը, այսպիսով՝ հաղթահարելով Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի վետոն:
«Այսօր ստորագրեցի «Ընտրական օրենսգրքում» փոփոխության մասին օրենքը, որը Վրաստանի խորհրդարանին հնարավորություն կտա գրեթե 3 տարի հաղթահարել «Ապրիլի 19-ի համաձայնագրով» ստեղծված փակուղին և ընտրել Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի (ԿԸՀ) պրոֆեսիոնալ անդամներին և նախագահին»,- գրել է խորհրդարանի նախագահը:
Խորհրդարանի նախագահը նշել է, որ մինչ այժմ գործող այս տարօրինակ կանոնը չի մշակվել կողմերի երկխոսության հիման վրա, այլ եղել է միջնորդի համառ միտքը։ Ըստ նրա՝ աքսիոմա է, որ պետք է փոխել այն կանոնը, որը տանում է դեպի փակուղի. «Ուզում եմ հանրությանը հիշեցնել, որ նախկինում գործող կանոնակարգը՝ ԿԸՀ անդամներին ձայների 2/3-ով ընտրելը և ընդդիմադիր քաղաքական գործչին փոխարինող նախագահ նշանակելը, ոչ մի երկրում գոյություն չունի։ Պետք է ասել նաև, որ այս տարօրինակ կանոնը մշակվել է ոչ թե կողմերի երկխոսության հիման վրա, այլ միջնորդի համառ գաղափարն էր, որն, ըստ էության, չաշխատեց և չէր կարող գործել, հատկապես՝ հաջորդ ընտրություններից առաջ մնացած ժամանակում։
Փաստ է նաև, որ ընդդիմությունն այս փակուղային իրավիճակը կօգտագործեր որպես ընտրությունների արդյունքները չճանաչելու պատրվակ։ Մեզ փակուղի տանող օրենքը պետք է փոխվի: Սա աքսիոմա է։ Իսկ օրենքը, դրա ստեղծած փակուղին կարող է խրախուսել արմատականությունը և վնասել երկրին, պետք է հնարավորինս շուտ փոխվի»,- նշել է Կոբախիձեն:
Ի դեպ, Վրաստանի խորհրդարանն օրեր առաջ 78 ձայնով հաղթահարել էր նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի վետոն, որը դրվել էր «Ընտրական օրենսգրքում» փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագծի վրա։
Ուշագրավ է, որ Վրաստանի նախագահը օգտվել էր Սահմանադրությամբ տրված իրավունքից և մարտի 5-ին վետո է դրել «Ընտրական օրենսգրքի» փոփոխությունների վրա։ Վետոյի հաղթահարումից հետո փաստաթուղթն ուղարկվել էր Վրաստանի նախագահին՝ ստորագրման։ Փաստացի՝ Զուրաբիշվիլին հրաժարվել է ստորագրել այն, ըստ այդմ՝ օրինագիծն իրավական կշիռ է ստացել խորհրդարանի նախագահի ստորագրությունից հետո։
Հիշեցնենք. փետրվարի 20-ին խորհրդարանն ընդունեց «Ընտրական օրենսգրքում» փոփոխություններ, որոնցով վերացվում է ԿԸՀ նախագահի տեղակալի պաշտոնը. այս պաշտոնում նշանակվում էր ընդդիմությունից։ Այս պաշտոնը ներկայումս զբաղեցնում է ընդդիմադիր «Լելո»-ի անդամ Գիորգի Սիորիձեն։ ԿԸՀ նախագահի և տեղակալի բացակայության դեպքում ընդդիմության նշանակած տեղակալի փոխարեն նախագահի պարտականությունները կկատարի ԿԸՀ քարտուղարը։
Օրենքի նախագծով փոփոխություն է նախատեսվում նաև ԿԸՀ անդամների և նախագահի ընտրության կարգում՝ առաջին փուլում անդամի և նախագահի ընտրությունը հնարավոր կլինի խորհրդարանի երեք հինգերորդի (90 ձայն) աջակցությամբ։ Եթե թեկնածուները բավարար ձայներ չհավաքեն, ապա պարզ մեծամասնությունը (76 ձայն) կորոշի երկրորդ քվեարկությունը։ Թեկնածուների հերթական ձախողման դեպքում կրկին քվեարկություն կանցկացվի նույն սկզբունքով։ Ի վերջո, եթե խորհրդարանը չկարողանա ընտրել անդամ/նախագահ, թեկնածուներ նշանակելու լիազորությունը միայն դրանից հետո կփոխանցվի երկրի նախագահին։
Օրինագիծն անփոփոխ է թողնում նախագահին վերաբերող փոփոխությունը, որն անցած ամառ է ընդունել խորհրդարանը։ Փոփոխությունն այն ժամանակ Վենետիկի հանձնաժողովը բացասական գնահատեց:
2023 թվականի հունիսին Վրաստանի նախագահը վետո դրեց «Ընտրական օրենսգրքում» կատարված փոփոխությունների վրա, իսկ մինչ այդ Վրաստանի նախագահը հայտարարեց մրցույթ և ստեղծեց թեկնածուների ընտրող հանձնաժողով, որն ընտրված թեկնածուներին ներկայացրեց խորհրդարանին։
Իշխող «Վրացական երազանք»-ը որոշել էր փոփոխություններ կատարել «Ընտրական օրենսգրքում» այն բանից հետո, երբ խորհրդարանը, չնայած բազմաթիվ փորձերին, չկարողացավ ընտրել ԿԸՀ նախագահ։ Նախագահի ընտրության համար անհրաժեշտ էր առնվազն 100 պատգամավորի աջակցություն, իսկ խորհրդարանական մեծամասնությունն ու ընդդիմությունը չկարողացան պայմանավորվել ընդունելի թեկնածուի շուրջ։ Այդ իսկ պատճառով, երկրորդ փուլում «Վրացական երազանք»-ը նախագահ ընտրեց սովորական մեծամասնությամբ (76 ձայն), և վերջինս 5 տարվա փոխարեն պաշտոնավարեց 6 ամիս։
