«Վրացական երազանք-Ժողովրդավարական Վրաստան» կուսակցության Նինոծմինդայի և Ախալքալաքի քաղաքապետարանների մեծամասնության թեկնածու Սամվել Մանուկյանի 2020 թվականի նախընտրական ծրագրում Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի Կարծախ և Սուլդա գյուղերի խմելու ջրի խնդիրը մատնանշվել է որպես առաջնահերթություն։ Մեր օրերում Կարծախում ջրատարներ կան, տեղացիները նշում են` ջուր ունեն, բայց, միևնույնն է, հարցը վերջնականապես լուծված չէ։
Թուրքիային սահմանակից Կարծախ գյուղում խմելու ջրի բացակայությունը տարիների խնդիր է։ Ջուրը տուն հասցնելու համար բնակիչներն իրենց բակերում հորեր են փորել, երկար ճանապարհ են անցնում նաև աղբյուրներից ջուր բերելու նպատակով։
2020 թվականին նախկին քաղաքապետ Յուրիկ Ունանյանը խոստացել էր զբաղվել Կարծախի խմելու ջրի խնդրով, սակայն տեղացիների բողոքին ի պատասխան ասել էր, թե նախագիծը պատրաստ է, բայց գումար չկա բյուջեում։
Կարծախի ջրատարների մրցույթը հայտարարվել է 2021 թվականին, ֆինանսավորումը 2021 թվականի բյուջեից՝ 210 հազար 526 լարի, իսկ 2022 թվականի բյուջեից՝ 200 հազար 815 լարի։ «NDS Construction»-ը շահել է մրցույթը և աշխատանքները կատարել 402 հազար 999 լարիով։ Այսօր, ըստ տեղացիների, Կարծախում խմելու ջրի խնդիր այլևս չկա:
Ինչ վերաբերում է խոստման երկրորդ մասին՝ Սուլդա գյուղի խմելու ջրին, իրավիճակը շատ ավելի բարդ է։ Չնայած այն հանգամանքին, որ տեղում բավականին մեծ գումարներ են ծախսվել, արդյունք չի տվել․ Սուլդայում ջրի խնդիրը դեռ արդիական է։
Սուլդա գյուղը, որտեղ ապրում է ավելի քան 700 մարդ, ջուր է ստանում Կաթնատու գյուղի միակ աղբյուրից։ Ընդհանուր առմամբ, ջուրը հասանելի է շաբաթական 6 կամ 7 ժամ, թեև բնակչությունն այդ ջուրն օգտագործում է միայն կենցաղային նպատակներով, քանի որ ջուրն աղտոտված է։ Խմելու ջուրն էլ գնում են գյուղի խանութներից։
Սուլդայում անարդյունավետ ծախսերի հատկացումը սկսվում է դեռ 2015 թվականից, երբ խնդիրը լուծելու համար նախատեսված էր չնչին գումար (26 հազար 190 լարի)։ Արդյունքում խմելու ջուրը հասանելի դարձավ օրական 2 ժամ, իսկ ձմռանը` ամբողջովին սառցակալվեց։ Աշխատանքները կատարած շինարարական կազմակերպությունը, սակայն, պնդում էր, որ բարեհաջող ավարտել է աշխատանքները։ Միաժամանակ նշված աշխատանքների արդյունքում գյուղի բնակիչները ստիպված են եղել իրենց համար անձամբ ապահովել ջուրը։ Աշխատանքներն այնուհետև ստանձնել է քաղաքապետարանը, սակայն տեղի բնակիչները դեռ առանց խմելու ջրի են։
Դրանից հետո՝ 2021 թվականին, հայտարարվել է 3 մրցույթ, որոնցից ոչ մեկը չի իրականացվել։ Առաջինն ընդհատվել է (NAT210010224), երկրորդը (NAT210012092) և երրորդը (NAT210015414) ավարտվել են բացասական արդյունքներով (տես ստորև ներկայացված լուսանկարները):
2022-ին ավելի լրջորեն մոտեցան հարցին. Սուլդա և Դադեշ գյուղերում խմելու ջրի պոմպակայանի, հավաքման բաքի և կենտրոնական խողովակաշարի կառուցման համար էլեկտրոնային մրցույթ հայտարարվեց: 2022-ի համար նախատեսված է եղել 257 հազար 400 լարի, 2023-ին՝ 1 մլն 033 հազար 795 լարի։ Մրցույթը շահել է «MC Group» շինարարական ընկերությունը 1 մլն 291 հազար 195 լարիով, աշխատանքները պետք է կատարվեին 110 օրացուցային օրվա ընթացքում (NAT220021468)։
Սուլդայում 2022 թվականի ձմռանը ցրտահարության պատճառով աշխատանքներ չեն իրականացվել։ Աշխատանքների ընթացքում բնակչությունը սահմանափակ ժամանակահատվածով ստանում էր խմելու ջուր։ Փետրվարին ջուրն ամբողջությամբ սառել է։
Այն ժամանակ Ախալքալաքի քաղաքապետը հայտարարեց, որ աշխատանքներն ընթացքի մեջ են և ժամանակավորապես դադարեցվել են ցրտի պատճառով։
2023 թվականին հայտարարվել է ևս մեկ մրցույթ (NAT230015666), որը ներկայումս արդեն գյուղի աջակցության ծրագրի շրջանակներում է։ Մեկ մրցույթում դիտարկվել են մի քանի ուղղություններ, որոնցից մեկը վերաբերում էր Սուլդայի խմելու ջրի և ջրամբարի վերականգնմանը։ Մրցույթի միակ մասնակիցը եղել է Արթուր Պետրոսյանը. նա աշխատանքների համար առաջարկել է 35 հազար 755 լարի, մինչդեռ քաղաքապետարանի գնման նախահաշվային գինը կազմել է 38 հազար 981 լարի։ Վերջապես պայմանագիրը կնքվել է 42 հազար 190 լարիով։ Այս գումարն ամբողջությամբ կլանվել է ընկերության կողմից, և քաղաքապետարանը 2023 թվականի դեկտեմբերի 22-ին ստանձնել է աշխատանքները։
Տվյալ գնման դեպքում՝ Սուլդայի դեպքում, քաղաքապետարանի կողմից գնման գնահատված գումարը կազմել է 13 հազար 559 լարի, թեև արդեն 14 հազար 589 լարի է եղել։ Ինչպես պարզ է դառնում մրցութային փաստաթղթերից, ընկերությունը պետք է քաղաքապետարան ներկայացներ ծախսերի նախահաշիվներ՝ առանց ԱԱՀ-ի, իսկ հետագայում պայմանագրի կնքման փուլում պայմանագրային արժեքին հավելվեց ավելացված արժեքի հարկի 18%-ը։
Չնայած այս աշխատանքներին, ըստ տեղացիների, ջրի խնդիրը դեռ կա, ջուր ստանում են ժամանակացույցով. բնակիչները հույս ունեն, որ խնդիրը գոնե ընտրական տարում կլուծվի։