Վրաստանի խորհրդարանն արագացված կարգով քննարկել է «Հեռարձակման մասին» օրենքի վիճահարույց նախագիծը։ Օրինագիծը նախատեսում է ԶԼՄ-ներում տեղ գտած ատելության խոսքի և անպարկեշտության դեպքերը կարգավորել Կապի կարգավորման հանձնաժողովի միջոցով։ Չնայած քաղաքացիական հասարակությունը կարծում է, որ այս փոփոխությունը վտանգում է քննադատական լրատվամիջոցների օգտագործումը որպես պատժի մեխանիզմ, օրենքում փոփոխություններ նախաձեռնողներն ասում են, որ նման սպառնալիք չկա, և «այդ օրինագծի միակ նպատակը Եվրախորհրդի առաջարկի քննարկումն է, ոչ ավելին»։
Ի՞նչ փոփոխություններ կան օրենքում
Օրենսդրական նախաձեռնության հաստատման դեպքում հեռարձակողների կողմից ատելության խոսքի, ահաբեկչության հրահրման, անպարկեշտության դրսևորման դեպքերը կմտնեն կապի հանձնաժողովի կարգավորման ոլորտ։
Մինչ օրս սա ինքնակարգավորման խնդիր էր և կարգավորվում էր խմբագրությունների ներքին մասնագիտական չափորոշիչներով։ Վիճելի գործերը քննում էր Լրագրողական էթիկայի խարտիան։ Փոփոխությունների հետևանքով գործընթացն այլևս չի սահմանափակվի ինքնակարգավորման մեխանիզմով. շահագրգիռ անձն իրավունք ունի բողոքարկելու` դիմելով հանձնաժողովին։ Հանձնաժողովը պետք է 7 օրվա ընթացքում ներկայացնի հիմնավորված եզրակացություն, իսկ խախտման դեպքում հեռարձակողը պետք է տուգանվի։
Եթե հանձնաժողովը խախտման փաստը հաստատի, հեռարձակողին տրվում է նախազգուշացում, իսկ մեկ տարվա ընթացքում նմանատիպ խախտում կրկնելու դեպքում՝ տուգանք նախորդ տարվա եկամտի 0,5 տոկոսի չափով՝ 2500 լարիից ոչ պակաս։ Հերթական նմանատիպ խախտման դեպքում տուգանքի չափն ավելանում է. Օրինագիծը ֆինանսական առումով բացասական ազդեցություն կունենա այն հեռարձակողների վրա, որոնք մեկ տարվա ընթացքում երկու կամ ավելի անգամ կխախտեն ատելության խոսքի և ահաբեկչության հրահրման դեպքերը։
Ովքե՞ր են փոփոխության նախաձեռնողները
Օրենսդրական փոփոխության հեղինակ պատգամավորներն են Դավիթ Սոնղուլաշվիլին, Էկա Սեփաշվիլին, Իսկո Դասեն, Բեժան Ծաքաձեն, Իրակլի Կիրցխալիան, Անտոն Օբոլաշվիլին, Իրմա Զավրադաշվիլին, Ռամինա Բերաձեն, Էլգուջա Գոցիրիձեն։
«Վրացական երազանքն» ինչպե՞ս է պարզաբանում փոփոխության անհրաժեշտությունը
Իշխող կուսակցության պատգամավորները համարում են, որ այս փոփոխությունները կարևոր են թեկնածուի կարգավիճակի վերաբերյալ Եվրահանձնաժողովի 12 առաջարկությունների կատարման համար։
Ինչո՞ւ է կասկածելի օրենքի փոփոխությունը, եթե նպատակ ունի կատարելու Եվրահանձնաժողովի հանձնարարականը
Մեդիափորձագետները, հասարակական կազմակերպությունների և ընդդիմության ներկայացուցիչները փոփոխությունները կասկածելի են գնահատում, քանի որ վստահելի ու արդար չեն համարում Կապի կարգավորման հանձնաժողովին և դատարանին։ Կասկած կա նաև, որ հանձնաժողովում կարող են դատական հայցեր հարուցվել ոչ թե լրատվամիջոցների քարոզչության, ապատեղեկատվության և ատելության խոսքի, այլ իշխանությանը քննադատող հեռուստաընկերությունների դեմ, ինչը, հեղինակությանը վնասելուց բացի, նաև ֆինանսական բեռ է վերջիններիս համար։
Բացի փոփոխությունների բովանդակությունից, ընդդիմությունը հարցեր ուներ արագացված տեմպերով ընդունման վերաբերյալ. Եվրահանձնաժողովի 12 կետերից մեկը վերաբերում է քաղաքացիական հասարակության ներգրավմանը և ներառական քաղաքական գործընթացին։ 2 օրում ընդունված փոփոխությունների քննարկմանը ոչ լրատվամիջոցները, ոչ հասարակական կազմակերպությունները լայնորեն ներգրավված չեն եղել։ Ավելին, խորհրդարանում ընդդիմադիր պատգամավորների հարցերի մեծ մասն անպատասխան է մնացել լիագումար նիստում օրենքի նախագծի քննարկման ժամանակ։
