«Վրաստանի հայ համայնքային հարթակ»-ի նախագահ Գիորգի Թումասյանը բաց նամակ է հղել Միավորված ազգերի կազմակերպության գլխավոր քարտուղարի հումանիտար հարցերով տեղակալ և շտապ օգնության համակարգող Մարտին Գրիֆիթսին, իսկ մինչ այդ՝ USAID-ի ադմինիստրատոր Սամանթա Փաուերին։
Թումասյանն անդրադառնում է Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակմանը և կոչով դիմում, որ հրատապ մարդասիրական օգնություն հասցնեն Լեռնային Ղարաբաղ։ «Ալիք Մեդիա»-ին նա տեղեկացրեց, որ բաց նամակները տարբեր ուղիներով ուղարկել է հասցեատերերին, իսկ հետո հանրայնացրել է։
Գիորգի Թումասյանը Մարտին Գրիֆիթսին ուղղված նամակում գրել է․
«Հարգելի պարոն Գրիֆիթս
Ես այսօր գրում եմ Ձեզ Վրաստանի հայազգի քաղաքացիների անունից՝ շտապ անդրադառնալ Լեռնային Ղարաբաղում աճող հումանիտար աղետին և մարդասիրական օգնություն հասցնել Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդին։
Լեռնային Ղարաբաղի բնիկ հայ բնակչությունը բախվել է հումանիտար ծանր ճգնաժամի 2022 թվականի դեկտեմբերին Ադրբեջանի կողմից մասնակի շրջափակման սկզբից և հատկապես 2023 թվականի ապրիլից ամբողջական շրջափակումից հետո: Շրջափակումը խոչընդոտել է առաջին անհրաժեշտության պարագաների առաքումը, ինչպիսիք են սննդամթերքը, դեղորայքը և վառելիքը, ինչը հանգեցնում է կրիտիկական պակասի և համատարած տառապանքի:
Իրավիճակը հատկապես ծանր է առավել խոցելի խմբերի համար, այդ թվում՝ երեխաների, ծերերի, հղիների և հիվանդների։ Բազմաթիվ մարդիկ այժմ հայտնվել են սովի շեմին, և գրանցվել են մահվան դեպքեր հիմնական բժշկական օգնության և սննդի բացակայության պատճառով, ինչպես նաև սննդի պակասի պատճառով գրանցվել է վիժումների թվի աճ:
Շրջափակումը միջազգային իրավունքի և մարդասիրական սկզբունքների ակնհայտ խախտում է։ Մենք Ձեզ կոչ ենք անում անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդին մարդասիրական օգնություն հասցնելու համար։ Մենք կարծում ենք, որ ՄԱԿ-ի Մարդասիրական հարցերի համակարգման գրասենյակը (OCHA) պետք է առաջնորդի այս ջանքերը: OCHA-ն ունի բարդ և դժվարին միջավայրերում մարդասիրական օգնություն տրամադրելու հարուստ փորձ, և մենք կարծում ենք, որ նրանք ունեն փորձաքննություն և ռեսուրսներ, որոնք անհրաժեշտ են ապահովելու համար, որ օգնությունը հասնի ծայրահեղ կարիք ունեցողներին:
Մենք հատուկ խնդրում ենք OCHA-ին ստեղծել հումանիտար միջանցք Լաչինի միջանցքով` ապահովելու համար Լեռնային Ղարաբաղ օգնության, ներառյալ սննդի, դեղորայքի և այլ անհրաժեշտ պարագաների անվտանգ և անարգել առաքումը: Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը հույս ունի, որ հրատապ կարիքի պահին կօգնեք իրենց: Ինչպես տեղյակ եք, մեզանից շատերը՝ ազգությամբ հայ Վրաստանի քաղաքացիներս, Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների ժառանգներ ենք, և այս ողբերգության պատմական նշանակությունը խոր հնչեղություն ունի մեր համայնքում: Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակումը ծառայում է որպես անցյալի մութ էջերի ցցուն վկայություն, և մենք խնդրում ենք Ձեզ օգտագործել Ձեր փորձը՝ պաշտպանելու Լեռնային Ղարաբաղի խոցելի բնիկ բնակչությանը և կանխելու պատմության ամենամեծ սխալների կրկնությունը», — այսպես է ավարտում Գիորգի Թումասյանը իր բաց նամակը։
Մյուս բաց նամակն ուղղված է USAID-ի ադմինիստրատոր Սամանթա Փաուերին, վերնագրված է` Արցախում/Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած հումանիտար աղետին անդրադառնալու շտապ կոչ.
«Ես այսօր գրում եմ Ձեզ Վրաստանի հայազգի քաղաքացիների անունից՝ շտապ անդրադառնալու Արցախ/Լեռնային Ղարաբաղում աճող հումանիտար աղետին։
2022 թվականի դեկտեմբերից Արցախի բնիկ ժողովուրդը ենթարկվում է խիստ շրջափակման, ինչը հանգեցրել է առաջին անհրաժեշտության պաշարների՝ սննդամթերքի, դեղորայքի, վառելիքի, էլեկտրաէներգիայի և այլնի խիստ պակասի։ 2023 թվականի ապրիլի 24-ին Լաչինի միջանցքի ապօրինի փակման միջոցով, այդ ժամանակից ի վեր իրավիճակը զգալիորեն վատթարացել է, քանի որ պակասը դարձել է ոչ միայն կրիտիկական, այլև հասել է սուր հուսահատության աստիճանի՝ տարածաշրջանը մղելով սովի։
Այս արարքը կոպտորեն խախտում է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հրադադարի համաձայնագիրը։ Այս ապօրինի շրջափակման ժամկետը, որը միտումնավոր ընտրվել է ապրիլի 24-ին՝ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրը, ավելի չարագուշակ չափ է հաղորդում ժողովրդավարական և բնիկ Արցախի ժողովրդի վիճակին՝ Ադրբեջանի բռնապետությունից, որը միակ պետությունն է «մեկ ազգ» Թուրքիայի հետ միասին, որը պաշտոնապես ժխտում է Հայոց ցեղասպանությունը։
Մենք ջերմորեն խնդրում ենք Ձեզ՝ USAID-ի ադմինիստրատորի Ձեր հարգարժան կարգավիճակով անհապաղ և վճռական քայլեր ձեռնարկել՝ վերջ դնելու շրջափակմանը և մեղմելու Արցախում տեղի ունեցած սարսափելի հումանիտար աղետը: Կոչ ենք անում հաշվի առնել ստեղծված իրավիճակի հրատապությունը և ահավոր հետևանքները, որոնց բախվում է Արցախի բնիկ հայ բնակչությունը։ Ձեր վճռական գործողությունը կարող է վճռորոշ դեր խաղալ կյանքեր փրկելու և ապահովելու համար, որ մարդասիրական օգնությունը հասնի նրանց, ովքեր հուսահատ կարիք ունեն, մինչդեռ Արցախի բնիկ ժողովուրդը բախվում է աներևակայելի տառապանքի, իսկ սովը դառնում է նրանց դաժան իրականությունը:
Հաշվի առնելով մարդու իրավունքների և մարդասիրական արժեքների Ձեր հայտնի պաշտպանությունը, ինչպես նաև Հայոց ցեղասպանության նման պատմական ողբերգությունների Ձեր խոր ըմբռնումը, ինչպես ցույց է տրված Ձեր հեղինակած «Խնդիր դժոխքից» գրքում և պաշտոնական ճանաչման փաստը Միացյալ Նահանգների կողմից, Ձեր գործողությունն այս հարցում հսկայական նշանակություն ունի։ Մենք խնդրում ենք Ձեզ օգտագործել Ձեր փորձը՝ կանխելու մարդասիրական աղետի հետագա էսկալացիան, մարդկային կորուստները և մեղմելու Արցախի բնիկ բնակչության խոր տառապանքը։
Այս բաց նամակը նպատակ ունի բարձրացնելու իրազեկվածությունը ոչ միայն մեր համայնքում, այլև ավելի համապարփակ լսարանի շրջանում՝ համախմբելով կոլեկտիվ ջանքերը՝ ուղղված Արցախի բնիկ բնակչության հրատապ և օրեցօր ավելի հուսահատական դարձող մարդասիրական կարիքներին:
Ինչպես տեղյակ եք, մեզանից շատերը՝ ազգությամբ հայ Վրաստանի քաղաքացիներս, Հայոց ցեղասպանությունը վերապրածների ժառանգներ ենք, և այս ողբերգության պատմական նշանակությունը խոր հնչեղություն ունի մեր համայնքում: Արցախի շրջափակումը ծառայում է որպես անցյալի մութ էջերի ցցուն վկայություն, և մենք Ձեզ խնդրում ենք օգտագործել Ձեր փորձը՝ օգնելու պաշտպանել Արցախի խոցելի բնիկ բնակչությանը և կանխելու պատմության ծանրագույն սխալների կրկնությունը», — այսպես է եզրափակում Թումասյանը բաց նամակը։
