«Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ-Վրաստան» (TI) հասարակական կազմակերպության հրապարակած հաշվետվության համաձայն՝ 2021 թվականին Վրաստանի իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցությանը նվիրատվություն անող իրավաբանական անձինք և անհատ դոնորների հետ առնչվող ընկերությունները շահել են մոտ 320 միլիոն լարիի տենդերներ և ստացել 19 մլն լարիի պարզեցված գնման պայմանագրեր։
Ըստ հաղորդագրության՝ այդ ընկերությունները և նրանց հետ ուղղակի կամ անուղղակի կապ ունեցող դոնորները նույն ժամանակահատվածում «Վրացական երազանք»-ին նվիրաբերել են մոտ 4,5 մլն լարի:
- Պետական խոշոր կապալառուների թվում է ընդգրկվել նաև նախկին վարչապետ և իշխող կուսակցության հիմնադիր Բիձինա Իվանիշվիլիի հետ առնչվող «Զիմո» ՍՊԸ-ն։ Տարվա ընթացքում այս ընկերությունը շահել է մոտ 13 մլն լարիի պետական տենդեր, և Իվանիշվիլիի և այս բիզնես խմբի հետ կապված անձինք տարվա ընթացքում ավելի քան 1 մլն լարի են նվիրաբերել «Վրացական երազանք»-ին,
- «Արալ» ՍՊԸ-ն 2021 թվականին շահել է 62 միլիոն լարիի մրցույթներ, իսկ նրա սեփականատեր Դեմետրի Տաթեշվիլին 50 հազար լարի է նվիրաբերել իշխող կուսակցությանը,
- Պետական խոշոր կապալառուների թվում են «Բոնդի-2009» ՍՊԸ-ն և «Մոնոլիտ-2005» ՍՊԸ-ն՝ Բաթումիի քաղաքային խորհրդի նախկին անդամ Նուկրի Դոլիձեի երկու ընկերությունները, որոնք 2021 թվականին շահել են 33 մլն լարիի պետական մրցույթները։ Դոլիձեն և նրա բիզնես գործընկեր Օթար Պուտկարաձեն համատեղ 120 հազար լարի են նվիրաբերել «Վրացական երազանք»-ին,
- տարվա ընթացքում ընդհանուր առմամբ 23 մլն լարի մրցույթներում շահած «Ճանապարհաշինական թիվ 1 բաժին» ՍՊԸ-ն և «Ճանապարհաշինարարական դիվիզիոն թիվ 2» ՍՊԸ-ն այս ընկերությունների սեփականատեր Նուգզար Աբալաքը և նրա բիզնես գործընկեր Ավթանդիլ Կաչկաչիշվիլին «Վրացական երազանքին» նվիրաբերել է ընդհանուր առմամբ 45 հազար լարի։
- «Անագի» ՍՊԸ-ն, որը մի շարք խոշոր պետական մրցույթներում հաղթող է ճանաչվել՝ 2021 թվականին շահել է ավելի քան 22 միլիոն լարիի տենդերներ։ «Անագ»-ի հետ կապ ունեցող անձ Դավիթ Անդղուլաձեն և նրա բիզնես գործընկեր Գիորգի Չիտաշվիլին իշխող կուսակցությանը նվիրաբերել են 110 հազար լարի։
Ըստ հաղորդագրության՝ տարիների ընթացքում իշխող կուսակցության դոնորների մեջ մի քանի խոշոր խմբեր են ձևավորվել, որոնք գրեթե ամեն տարի մեծ գումարներով ֆինանսավորում են կուսակցությանը։
TI տվյալներով՝ 17 կուսակցություններ ստացել են ընդհանուր առմամբ մոտ 43 մլն լարի եկամուտ, այդ գումարի 60 տոկոսը՝ մոտ 26 մլն լարի, բաժին է ընկել իշխող կուսակցությանը՝ «Վրացական երազանքին»։ Երկրորդ տեղում է «Միացյալ ազգային շարժումը»՝ 5.1 մլն լարիով, երրորդում՝ «Լելոն»՝ 3.3 մլն լարիով։
Զեկույցում նշվում է, որ կողմերի ստացած ընդհանուր եկամտի 68 տոկոսը՝ 27,3 մլն լարի, ստացվել է մասնավոր ֆինանսավորումից՝ նվիրատվություններ և մասնավոր եկամուտների այլ տեսակներ, միայն 32 տոկոսը՝ 13,8 մլն լարի՝ եղել է պետական ֆինանսավորումից։
Զեկույցում կազմակերպությունն առաջարկում է.
- Քանի որ Պետական աուդիտի ծառայությունն անարդյունավետ է քաղաքական կոռուպցիայի ենթադրյալ դեպքերին արձագանքելու հարցում, ցանկալի է ստեղծել անկախ հակակոռուպցիոն գործակալություն։ Այս գործակալությունը պետք է հագեցած լինի հետաքննող լիազորություններով և, ի թիվս այլ բաների, պետք է վերահսկի քաղաքական կուսակցությունների ֆինանսավորումը,
- Պետական աուդիտը պետք է մանրամասն ուսումնասիրի կուսակցությունների ներկայացրած տեղեկատվությունը աշխատանքային փոխհատուցման հետ կապված ծախսերի վերաբերյալ և պարզի, թե ինչու են որոշ կուսակցություններ հայտարարագրել անիրատեսական փոքր գումար,
- Անհրաժեշտ է օրենսդրական փոփոխություններ ընդունել, որպեսզի կուսակցությունը չկորցնի իր պետական ֆինանսավորումը, անկախ նրանից՝ կօգտվի պատգամավորական մանդատներից, թե ոչ, քանի որ կուսակցության ֆինանսավորումը պետք է կախված լինի ընտրություններում նրա ստացած արդյունքներից, այլ ոչ թե խորհրդարանականից,
- Ցանկալի է, որ քաղաքական կուսակցություններն ավելի շատ շեշտը դնեն տարբեր միջոցառումների կամ քարոզարշավների միջոցով դրամահավաքի վրա:
