«Արդար ընտրությունների և ժողովրդավարության միջազգային հանրություն» (ISFED) հասարակական կազմակերպությունը հայտնել է, որ 2024 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում 5 տոկոսի շեմի սահմանումը, ընտրական դաշինքների արգելքի պայմաններում, կապված է մի շարք ռիսկերի հետ։

ISFED-ի հայտարարությունը կապված է Վրաստանի իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության նախագահ Իրակլի Կոբախիձեի հուլիսի 7-ին արած հայտարարության հետ, թե «Վրացական երազանքը» կհամաձայնի նվազեցնել խորհրդարանական ընտրությունների 5 տոկոսի շեմը մինչև 2 տոկոս, եթե Եվրամիությունը Վրաստանին թեկնածուի կարգավիճակ շնորհի։

Ըստ ISFED-ի՝ 2024 թվականի ընտրությունների համար 5 տոկոս շեմի կիրառման հետ կապված ռիսկերը հետևյալն են.

• ընտրողների զգալի թվի ձայների կորուստ,
• ձայների և մանդատների անհամաչափ բաշխում,
• խորհրդարանական կուսակցությունների նվազագույնի թիվ,
• քաղաքական բևեռացման խորացում։

Կազմակերպությունը հիշեցնում է, որ 2020 թվականի ընտրությունների արդյունքում խորհրդարանում տեղ են ստացել ինը ընտրական սուբյեկտներ, թեև դրանցից միայն 2 սուբյեկտ է ստացել ընտրողների ձայների ավելի քան 5 տոկոսի աջակցությունը։

Բացի այդ, 5 տոկոսից պակաս աջակցություն ունեցող կուսակցություններն ու ընտրական դաշինքները ստացել են ընտրողների ձայների մինչև 25 տոկոսը, մինչդեռ 2 տոկոսից պակաս աջակցություն ունեցող ընտրական սուբյեկտներին բաշխվել է ձայների միայն 8,46 տոկոսը։

ISFED-ի պնդմամբ՝ երրորդ և հաջորդ տեղերում քաղաքական կուսակցությունների աջակցության նման մասնատման պայմաններում 2024 թվականից սկսած 5 տոկոս ընտրական շեմի օգտագործումը զգալիորեն կնվազեցնի խորհրդարանական կուսակցությունների թիվը և կավելացնի կորցրած ձայների թիվը։

ՀԿ-ի եզրակացության հիման վրա՝ շատ ցածր ընտրական շեմը որոշում է ընտրությունների արդյունքների անհամաչափության ցածր մակարդակը, սակայն մեծացնում է կուսակցական համակարգի մասնատվածությունը և խմբակցվածությունը։