Ներկայացնում ենք «Ֆրեյա միության» կանանց քարոզարշավի շրջանակներում People in Need միջազգային կազմակերպության և ԵՄ-Չեխիայի զարգացման գործակալության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները որպես փոփոխության նախաձեռնողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի աջակցությամբ պատրաստված հոդվածների շարք։ «Ալիք մեդիան» ծրագրի մեդիա-գործընկերն է:
Թամար Պաչուլիան Վրաստանի երիտասարդ իրավաբանների ասոցիացիայի իրավաբան է. մասնագիտացած է քաղաքացիական կառավարման ոլորտում: Աշխատում է ՎԵԻԱ-ի Քութայիսիի մասնաճյուղում։
Վրաստանի օրենսդրությամբ սեփականության ժառանգության հարցը սեռով չի սահմանվում, սակայն կանանց կողմից սեփականության իրավունքի գրանցման առումով Վրաստանում իրականությունը բավականին անբարենպաստ է։ Գույքի գրանցման հարցում կանայք գրեթե բոլոր մարզերում զիջում են տղամարդկանց։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչով է պայմանավորված տվյալների անհավասարակշռությունը:
Առկա խնդիրը հիմնականում պայմանավորված է ավանդական սովորույթներով։ Վրաց հասարակության մեջ կարծրատիպ կա, որ ժառանգը պետք է տղա լինի: Աղջիկը ծնողների ժառանգորդ չի համարվում, քանի որ կամուսնանա և ընտանիք կստեղծի, ինչպես նաև ավանդույթի համաձայն՝ շատ դեպքերում ամուսինների ձեռք բերած գույքը (անշարժ կամ շարժական) գրանցվում է տղամարդու անունով։ Արդյունքում, գրեթե բոլոր դեպքերում կինը պետք է դիմի դատարան՝ համատեղ սեփականության համասեփականատեր ճանաչվելու համար։ Շատ դեպքերում այս գործընթացը կապված է ժամանակի և նյութական ծախսերի հետ, որոնք հաճախ հասանելի չեն կանանց:
Իմ կարծիքով՝ հիմնական պատճառն այն է, որ Վրաստանում ավանդաբար տղամարդը համարվում է ընտանիքի գլուխ, իսկ հասարակության իրավագիտակցությունը բավականին ցածր է։
Ինչպե՞ս է Վրաստանի օրենսդրությունը կարգավորում ժառանգության կամ ընտանեկան վեճի դեպքում սեփականության վերաբաշխման հարցը։
Քաղաքացիական օրենսգրքի համաձայն՝ մահացածի (ժառանգողի) գույքի փոխանցումն այլ անձանց (ժառանգներին) կատարվում է օրենքով կամ կտակով կամ երկու հիմքերով։ Կտակային ժառանգությունը միակողմանի գործարք է (կտակարարի կամքով), սակայն հարկ է նշել, որ օրենքով իրավունք կա պահանջելու ժառանգական բաժնեմասում ստացված պարտադիր բաժնեմաս և/կամ նվեր:
Ամուսինների գրանցված ամուսնության ընթացքում ձեռք բերված անշարժ կամ շարժական գույքը համարվում է ամուսինների համատեղ սեփականություն: Կարևոր չէ, թե ով և ում պատկանելիք գումարով է գույք գնում:
Օրենքը այլ կերպ է կիրառվում, եթե հարցը վերաբերում է ամուսինների անհատական գույքին, այսինքն.
Ա) գույք, որը պատկանել է նրանցից յուրաքանչյուրին մինչև ամուսնությունը,
Բ) ամուսնության ընթացքում ժառանգությամբ կամ նվերներով ստացված գույքը:
Ինչպիսի՞ խոչընդոտների են հանդիպում անշարժ գույք չունեցող կանայք: Ելնելով Ձեր փորձից, ինչպիսի՞ դեպքերի եք հանդիպել:
Ելնելով սեփական փորձից՝ կարող եմ առանձնացնել այն դեպքերը, երբ գույքի բաժանման հարցում ամուսինների հավասար իրավունքները պաշտպանելու համար պահանջվում է դատական միջամտություն։
Նյութի բովանդակությունը բացառապես «Ֆրեյա միության» պատասխանատվությունն է, և այն կարող է չարտացոլել դոնորի և «Ալիք մեդիայի» տեսակետները:
